Κιρσοκήλη

  • Τι είναι η κιρσοκήλη;

Η κιρσοκήλη, παρά το όνομά της, δεν είναι κήλη, αλλά κιρσοειδής διόγκωση των φλεβών που μεταφέρουν το αίμα από τους όρχεις στη γενική κυκλοφορία. Πρόκειται στην ουσία για φλεβική ανεπάρκεια παρόμοια με αυτή των κιρσών στα πόδια και δημιουργείται λόγω στάσης του αίματος στον όρχι. Η διεύρυνση αυτή δημιουργείται, είτε λόγω κακής λειτουργίας ή καταστροφής των βαλβίδων της φλέβας του όρχεως, είτε λόγω της αυξημένης αντίστασης στην εκβολή της, στην αριστερή νεφρική φλέβα όταν αφορά αριστερή κιρσοκήλη, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η παλινδρόμηση αίματος στον όρχι.
Εμφανίζεται σχεδόν πάντοτε αριστερά, σε ποσοστό 85%, και αυτό οφείλεται σε ανατομικούς λόγους, ενώ μπορεί να επηρεάσει τόσο ενήλικες άνδρες, όσο παιδιά και εφήβους.
Η κιρσοκήλη παρουσιάζεται περίπου στο 15-18% του συνόλου του ανδρικού πληθυσμού, εμφανίζεται στην ηλικία της προεφηβείας (13-15 ετών), ενώ η διάγνωση της γίνεται συνήθως στην ενηλικίωση (18-20 ετών) ή όταν κάποιος άνδρας προσπαθεί να τεκνοποιήσει ανεπιτυχώς και μπαίνει στη διαδικασία ελέγχου υπογονιμότητας ή όταν στην αυτοψηλάφιση του οσχέου ψηλαφάται μία μαλακή μάζα στο άνω τμήμα του οσχέου.

 

 

 

 

  • Ποιοί είναι οι βαθμοί της κιρσοκήλης και πώς μπορώ να την καταλάβω;

Υπάρχουν τρεις βαθμοί της πάθησης, ανάλογα με το μέγεθός και με τον τρόπο διάγνωσης της.

– 1ου βαθμού: οι διατεταμένες φλέβες ψηλαφώνται στη διαδικασία αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης (δοκιμασία valsalva), αλλά όχι στην ηρεμία
– 2ου βαθμού: είναι ψηλαφητή και σε κατάσταση ηρεμίας, αλλά δεν είναι ορατή με το μάτι (μακροσκοπικά)
– 3ου βαθμού: είναι ορατή και μακροσκοπικά και όταν είναι σε προχωρημένο στάδιο παίρνει τη μορφή «σακούλας με σκουλήκια».
Υπάρχει επίσης και η υποκλινική κιρσοκήλη, η διάγνωση της οποίας γίνεται μόνο με υπερηχογραφικό έλεγχο, χωρίς αυτή να είναι ψηλαφητή ή ορατή στη δοκιμασία αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης, στο βήχας ή το σφίξιμο των κοιλιακών τοιχωμάτων.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι ο βαθμός της κιρσοκήλης δεν έχει άμεση συσχέτιση με το βαθμό της υπογονιμότητας που μπορεί να προκαλέσει η κιρσοκήλη. Δηλαδή μπορεί να έχει κάποιος τρίτου βαθμού κιρσοκήλη με καθόλου ή μικρή υπογονιμότητα, ενώ κάποιος άλλος με υποκλινική ή πρώτου βαθμού κιρσοκήλη να έχει μεγάλη μείωση των παραμέτρων του σπερμοδιαγράμματος.

 

  • Ποιά είναι τα συμπτώματα της κιρσοκήλης;

Η κιρσοκήλη στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εμφανίζει καθόλου συμπτώματα και ανακαλύπτεται τυχαία, από τους γονείς ή τον παιδίατρο, όταν πρόκειται για παιδί, ή από τον ίδιο τον ασθενή ως ένα αίσθημα βάρους στους όρχεις, ήπιου πόνου ή ως μια μάζα που αλλάζει το σχήμα και το μέγεθος του οσχέου. Επίσης πολλές φορές η κιρσοκήλης ανακαλύπτεται όταν ο άνδρας δυσκολεύεται να τεκνοποιήσει και καταφύγει στον ειδικό για έλεγχο.

Η πιο σοβαρή επιπλοκή της κιρσοκήλης είναι η υπογονιμότητα. Σε κάποιους ασθενείς ενδέχεται να εμποδίσει την ομαλή ανάπτυξη του πάσχοντος όρχεως με αποτέλεσμα να επηρεαστεί η ποιότητα και κατεπέκταση η γονιμότητα του σπέρματος.
Ποσοστό περίπου 12% των ανδρών θα εμφανίσουν κιρσοκήλη. Στους υπογόνιμους άνδρες, σε ποσοστό 25%, η αιτία υπογονιμότητάς τους είναι η κιρσοκήλη.
Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι η κιρσοκήλη δεν είναι κακοήθεια και δεν θα γίνει ποτέ κακοήθεια σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ασθενούς.

 

  • Πώς γίνεται η διάγνωση της κιρσοκήλης;

Η διάγνωση της κιρσοκήλης γίνεται με:

  • Κλινική εξέταση , με τον ασθενή σε ύπτια και σε όρθια θέση, σε ηρεμία και σε δοκιμασία αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης
  • Έγχρωμο υπερηχογράφημα οσχέου με συνδυασμό Triplex οσχέου, το οποίο μπορεί να διενεργηθεί σε ύπτια ή όρθια θέση με χειρισμό αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης. Με τη βοήθεια της εξέτασης αυτής μπορεί να παρατηρηθούν οι παλινδρομήσεις του αίματος στις φλέβες του όρχι και να μετρηθεί η διάμετρος της φλέβας, ενώ για να τεθεί διάγνωση πρέπει να ανεβρεθούνκαι πάνω από δύο φλέβες με διάμετρο άνω των 3mm, σε συνδυασμό με παλινδόμηση του αίματος κατά την αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης.
  • Σπερμοδιαγράμμα, το οποίο μπορεί να είναι φυσιολογικό ή να παρουσιάσει παθολογικές τιμές στις παραμέτρους του. Γνωρίζουμε ότι η κιρσοκήλη μπορεί να προκαλέσει μειωμένο ποσότητα σπέρματος, μειωμένο αριθμό, κινητικότητα και μορφολογία σπερματοζωαρίων.

 

  • Ποιά είναι η σχέση της κιρσοκήλης με την υπογονιμότητα;

Έχει διαπιστωθεί από μελέτες ότι το 40% των υπογόνιμων ανδρών πάσχει από κιρσοκήλη, και στο 25% αυτών αιτία υπογονιμότητας είναι η κιρσοκήλη. Είναι συνεπώς προφανές ότι η πάθηση αυτή είναι μία από τις κυριότερες αιτίες για την ανδρική υπογονιμότητα. Η ύπαρξη κιρσοκήλης μειώνει σημαντικά την παραγωγή σπερματοζωαρίων, τον αριθμό τους, την κινητικότητά τους και επηρεάζει τη μορφολογία τους.

 

  • Ποιά είναι η θεραπεία της κιρσοκήλης;

Η θεραπεία της κιρσοκήλης είναι χειρουργική, είτε με τις παλαιότερες ανοιχτές μεθόδους, είτε με την απλούστατη μέθοδο της λαπαροσκοπικής διόρθωσης, κατά την οποία ο ιατρός από τρείς τρυπούλες των 5mm βρίσκει λαπαροσκοπικά τη φλέβα του όρχεως μέσα στην κοιλιά, την κλείνει και αυτό είναι όλο. Η διαδικασία διαρκεί 10 λεπτά και ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο σχεδόν αμέσως.
Με τη χειρουργική αντιμετώπιση της κιρσοκήλης βελτιώνεται το σπέρμα και αντιστρέφονται οι βλάβες στο DNA των σπερματοζωαρίων.

 

  • Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κιρσοκήλης είναι αναίμακτη και εξασφαλίζει στον ασθενή τα παρακάτω πλεονεκτήματα, σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση:

  • πολύ μικρό χειρουργικό τραύμα
  • ελάχιστος τραυματισμός των ιστών
  • ελαχιστοποίηση έως εξάλειψη του πόνου
  • μεγαλύτερη ακρίβεια χειρουργικών χειρισμών
  • καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
  • παραμονή λίγων ωρών στο νοσοκομείο
  • ελαχιστοποίηση των επιπλοκών
  • ταχύτατη επάνοδος στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες.

 

  • Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;

Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται στην κλινική και μέχρι το βράδυ μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους ή άλλα προβλήματα.

 

  • Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;

Μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κιρσοκήλης δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη μετεγχειρητική φροντίδα. Τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν οι τρείς μικρές οπές πέφτουν μόνα τους μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους, ενώ μετά απο μια εβδομάδα μπορεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα.

 

  • Ποιοί είναι υποψήφιοι για χειρουργική διόρθωση;

Ο σκοπός της χειρουργικής επέμβασης με οποιαδήποτε μέθοδο είναι να απομονωθούν οι διατεταμένες και παθολογικές φλέβες και να αποκατασταθεί η ροή του φλεβικού αίματος στο φυσιολογικό, ενώ στην περίπτωση της ανδρικής υπογονιμότητας να βελτιώθεί η ποιότητα του σπέρματος (αριθμός, κινητικότητα, μορφολογία σπερματοζωαρίων).

Οι περιπτώσεις στις οποίες ενδείκνυται η λαπαροσκοπική διόρθωση είναι:

  • Όταν ανευρίσκεται κιρσοκήλη σε παιδιά προεφηβείας, ειδικά όταν είναι επηρεασμένο το μέγεθος και η ψηλαφητική υφή του όρχι.
  • Όταν ανευρίσκεται σε ενήλικα ορχική ατροφία ή επηρεασμένη η ψηλαφητική υφή του όρχι
  • Όταν υπάρχει προγραμματισμός υποβοηθούμενης αναπαραγωγής
  • Όταν υπάρχειοοσοκομε επηρεασμένο σπερμοδιάγραμμα με παρουσία κιρσοκήλης
  • Όταν ο ασθενής αισθάνεται πόνο ή βάρος

 

  • Ποιές είναι οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές;

Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών, έτσι και στην περίπτωση της αποκατάστασης της κιρσοκήλης οι πιθανές επιπλοκές είναι:

  • Εμφάνιση υδροκήλης (δηλαδή υγρό γύρω από τον όρχι, σε ποσοστό 10%)
  • Υποτροπή της κιρσοκήλης (0,5-15%, ανάλογα με την τεχνική που εφαρμόζεται)
  • Ατροφία του όρχι (σε ποσοστό κάτω από 0,3%)

Θα πρεπει στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι η έλευση και εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έχει περιορίσει κατά πολύ τις τυχόν επιπλοκές, σε σχέση με τις παλαιότερες ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις

Μετεγχειρητική Κοιλιοκήλη

  • Τι είναι η κήλη;

Το τοίχωμα της κοιλιάς μας μπορεί σε ορισμένα σημεία να είναι πιο χαλαρό (ευένδοτο), με αποτέλεσμα να διασπάται και να ανοίγει, επιτρέποντας σε κάποιο απο τα όργανα της κοιλιάς να προβάλει κάτω απο το δέρμα. Η προβολή αυτή του ενδοκοιλιακού σπλάχνου στο υποδόριο ονομάζεται κήλη και τις περισσότερες φορές δημιουργείται απο τμήμα του λεπτού εντέρου.

 

  • Τι είναι μετεγχειρητική κήλη;

Μετεγχειρητική είναι η κήλη εκείνη που εμφανίζεται στην κοιλιά σε σημείο όπου έχει προηγηθεί κάποια χειρουργική επέμβαση, μπορεί να παρουσιαστεί εβδομάδες ή ακόμη και χρόνια μετά την εγχείρηση, ενώ το μέγεθος της μπορεί να ποικίλλει, απο μικρή έως πολύ μεγάλη.

Οι μετεγχειρητικές κήλες εμφανίζονται πιο συχνά στο πλάγιο κοιλιακό τοίχωμα, κυρίως μετά απο επεμβάσεις στους νεφρούς και μπορεί προοδευτικά το μέγεθος τους να γίνει τόσο μεγάλο που να παραμορφώνει το σώμα.

 

  • Ποιά είναι η αιτία δημιουργίας των μετεγχειρητικών κηλών;

Η κύρια αιτία δημιουργίας της μετεγχειρητικής κήλης είναι η χαλάρωση του κοιλιακού τοιχώματος στο σημείο της τομής, απο το χειρουργείο που έχει προηγηθεί, λόγω διαφόρων παραγόντων, όπως:

  • κακή χειρουργική τεχνική σύγκλεισης του κοιλιακού τοιχώματος
  • μετεγχειρητικές επιπλοκές, όπως η φλεγμονή και ηε διαπύηση του χειρουργικού τραύματος
  • παχυσαρκία
  • εγκυμοσύνη
  • άρση μεγάλου βάρους
  • βαριά χειρωνακτική εργασία

 

  • Γιατί μια κήλη άλλοτε πονάει και άλλοτε όχι;

Το μέγεθος και οι μορφές της κήλης ποικίλλουν, απο ένα μικρό ογκίδιο μέχρι μια μεγάλη μάζα που μπορεί να είναι ανώδυνη ή να προκαλεί πόνο, διαταραχές της αιμάτωσης του τοιχώματος του εντέρου και ειλεό απο απόφραξη.
Όταν το εξόγκωμα της κήλης, με ήπια πίεση, ξαναμπαίνει πίσω στη θέση του, τότε η κήλη είναι ανατασσόμενη και συνήθως δεν πονάει.
Όταν το εξόγκωμα δεν μπορεί να ξαναμπεί ολόκληρο πίσω στη θέση του, αλλά ένα μέρος του και δεν πονάει ή πονάει περιοδικά, τότε η κήλη είναι μη ανατασσόμενη.
Όταν όμως το εξόγκωμα δεν μπορεί να ξαναμπεί πίσω στη θέση του και πονάει, τότε η κήλη είναι περισφιγμένη και αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία του ασθενούς.

 

  • Ποιά είναι τα συμπτώματα της μετεγχειρητικής κήλης;

Το αρχικό σύμπτωμα της μετεγχειρητικής κήλης είναι συνήθως η εμφάνιση ενός μικρού ογκιδίου στην περιοχή της χειρουργικής τομής, το οποίο ανατάσσεται αρχικά αυτόματα, σε συνδυασμό, μερικές φορές, με ήπιο πόνο. Με την πάροδο του χρόνου το άνοιγμα του κοιλιακού τοιχώματος μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και το μέγεθος της κήλης, η οποία μπορεί να φτάσει σε σημείο να παραμορφώνει σημαντικά το σώμα του ασθενούς, αν δεν διορθωθεί.

 

  • Ποιά είναι τα προβλήματα και οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει η μετεγχειρητική κήλη;

Το πιο αθώο πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει μια μετεγχειρητική κήληικ είναι το αισθητικό, δημιουργώντας αρχικά μια μικρή και στη συνέχεια μεγάλη παραμόρφωση της περιοχής που εντοπίζεται.
Άλλα προβλήματα που παρουσιάζει ο ασθενής, εκτός του πόνου και της δυσφορίας, εξαρτώνται απο το είδος του σπλάχνου που περιλαμβάνεται στην κήλη όπως:

  • γαστρεντερικές διαταραχές και άτυπα κοιλιακά άλγη, όταν εγκλωβίζεται λεπτό, παχύ έντερο ή επιπλουν
  • δυσκοιλιότητα, όταν εγκλωβίζεται τμήμα του παχέος εντέρου.

Όμως η πιο σοβαρή και επικίνδυνη για την υγεία του ασθενούς επιπλοκή είναι η περίσφιξη, η οποία μπορεί να συμβεί ακόμα και σε μικρές κήλες, και να προκαλέσει μόνιμη βλάβη ενός ενδοκοιλιακού οργάνου ή ακόμα να θέσει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του ασθενούς.
Τα συμπτώματα μιας περισφιγμένης μετεγχειρητικής κήλης είναι έντονα και χαρακτηρίζονται απο οξύ πόνο στην περιοχή του προηγούμενου χειρουργείου ή και διάχυτο κοιλιακό, εμέτους, αναστολή αερίων και κοπράνων, πτώση αρτηριαώση αρτηρικής πίεσης κ.α.
Στην περίσφιξη τμήμα του λεπτού ή του παχέος εντέρου παγιδεύεται μέσα στην κήλη και προκαλεί αρχικά απόφραξη (αποφρακτικός ειλεός) και διαταραχές της αιμάτωσης του τοιχώματος του εντέρου, ενώ προοδευτικά το τοίχωμα του ισχαιμεί και αρχίζει να νεκρώνεται.

Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί επειγόντως, αλλιώς το τοίχωμα του ισχαιμικού εντέρου προοδευτικά θα νεκρωθεί και θα τρυπήσει, προκαλώντας περιτονίτιδα η οποία είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Δυστυχώς το πότε θα συμβεί περίσφιξη μιας κήλης δεν μπορεί να προβλεφθεί, γιατί είναι θέμα τύχης ή καλύτερα ατυχίας του ασθενούς, και σε συνδυασμό με την αδυναμία έγκαιρης πρόσβασης σε νοσοκομείο απο ηλικιωμένους ή κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, καθιστά απαραίτητη την έγκαιρη και άμεση αποκατάσταση της κήλης.
Άλλοι λόγοι που επιβάλλουν την άμεση αποκατάσταση μιας μετεγχειρητικής κήλης είναι η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, διότι σε περίπτωση επείγοντος χειρουργείου λόγω περίσφιξης, υπάρχει ο κίνδυνος μη ελεγχόμενης αιμορραγίας , ενώ θα πρέπει να τονιστεί ότι όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος της κήλης, τόσο πιο δύσκολη είναι η διόρθωση της, λόγω των πολύ χαλαρών τοιχωμάτων και των συμφύσεων, που έχουν δημιουργηθεί απο τα προηγούμενα χειρουργεία.

 

  • Πώς γίνεται η διάγνωση της μετεγχειρητικής κήλης;

Η διάγνωση της μετεγχειρητικής κήλης γίνεται κατά κύριο λόγο με την κλινική εξέταση του ασθενούς απο έμπειρο χειρουργό, σε συνδυασμό με το αναλυτικό ιστορικό και τα συμπτώματα που παρουσιάζει.
Η επιβεβαίωση της διάγνωσης πραγματοποιείται με την αξονική τομογραφία της κοιλίας, η οποία μπορεί να διαγνώσει με ακρίβεια το μέγεθος, το περιεχόμενο, τυχόν συμφύσεις απο το προηγούμενο χειρουργείο, αλλά και τα όρια της κήλης, ενώ ταυτόχρονα βοηθάει τον χειρουργό στο σχεδιασμό της αποκατάστασής της, στην επιλογή του κατάλληλου μεγέθους και τύπου πλέγματος, καθώς και της κατάλληλης χειρουργικής τεχνικής.

 

  • Ποιά είναι η θεραπεία της μετεγχειρητικής κήλης;

Η θεραπεία της μετεγχειρητικής κήλης είναι πάντοτε χειρουργική και έχει σαν σκοπό τον έλεγχο και την επαναφορά των οργάνων που προβάλλουν στη φυσιολογική τους θέση, δηλαδή εντός της κοιλίας, μπαλώνοντας ταυτόχρονα το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος, ώστε να εμποδιστεί η πρόπτωση τους στο μέλλον.
Η χρήση διαφόρων τύπων ζωνών (κηληεπιδέσμων) αντεδείκνυται, διότι όχι μόνο δεν βοηθάει στη λύση του προβλήματος, αλλά μπορεί να το επιδεινώσει, είτε μεγαλώνοντας το χάσμα της κήλης, είτε προκαλώντας ακόμα και την περίσφιξη της.
Για την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση αυτού του είδους των κηλών εφαρμόζονται διάφορες χειρουργικές τεχνικές, οι οποίες έχουν σαν σκοπό την πλήρη ίαση του ασθενούς με την μικρότερη επιβάρυνση για τον οργανισμό του και την πρόληψη τυχόν μελλοντικών υποτροπών.

 

  • Ποιές είναι οι χειρουργικές τεχνικές για την θεραπεία της μετεγχειρητικής κήλης;

Οι χειρουργικές τεχνικές θεραπείας της μετεγχειρητικής κήλης διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

  • την κλασική (ανοιχτή) χειρουργική επέμβαση, με μεγάλη τομή επί της παλαιάςιρητικ, χρήση πλέγματος, το οποίο τοποθετείται εξωπεριτοναικά (κάτω απο το λίπος, επάνω στην απονεύρωση) και μιας ή περισσοτέρων παροχετεύσεων κενού, ανάλογα με το μέγεθος της κήληςιρητικ
  • την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική (λαπαροσκοπική), μέσω τομών λίγων χιλιοστών με ειδικά εργαλεία, πλέγμα και χρήση κάμερας.
  • Ποιά είναι η καλύτερη χειρουργική τεχνική για τον ασθενή και την αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης;

Πριν από είκοσι πέντε χρόνια περίπου ξεκινούσε ένα φιλόδοξο πείραμα, που είχε σαν στόχο την πραγματοποίηση χειρουργικών επεμβάσεων με το μικρότερο δυνατό τραύμα. Η επιτυχία αυτού του πειράματος ήταν τόσο μεγάλη, ώστε άλλαξε σημαντικά την πορεία και την ιστορία της ιατρικής ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο, το κεφάλαιο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής”.

Σε αντίθεση με τις μεγάλες, δύσμορφες χειρουργικές τομές που γίνονταν παλαιότερα στην ανοιχτή χειρουργική, η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (λαπαροσκοπική) πραγματοποιείται διαμέσου πολύ μικρών τομών του δέρματος (διαμέτρου λίγων χιλιοστών) και είναι η καλύτερη μέθοδος αποκατάστασης της μετεγχειρητικής κήλης, παρέχοντας στον ασθενή πολλά και σαφή πλεονεκτήματα.

 

  • Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης είναι αναίμακτη και εξασφαλίζει στον ασθενή τα παρακάτω πλεονεκτήματα, σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση:

  • πολύ μικρό χειρουργικό τραύμα
  • ελάχιστος τραυματισμός των ιστών
  • ελαχιστοποίηση έως εξάλειψη του πόνου
  • μεγαλύτερη ακρίβεια χειρουργικών χειρισμών
  • καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα για τις γυναίκες
  • αποφυγή χρησιμοποίησης ενοχλητικών, για τον ασθενή, παροχετεύσεων
  • συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
  • ελαχιστοποίηση και σχεδόν εξάλειψει των επιπλοκών (υποτροπή της κήλης)
  • ταχύτατη επάνοδος στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες.

 

  • Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης πραγματοποιείται, αφού έχει προηγουμένως μελετηθεί λεπτομερώς η αξονική τομογραφία της κοιλίας, μέσω τριών μικρών οπών, διαμέτρου λίγων χιλιοστών, που ανοίγονται στο επίπεδο του ομφαλού. Μέσα από αυτές τις τρυπούλες εισάγεται αρχικά η κάμερα (λαπαροσκόπιο), όπου γίνεται έλεγχος ολόκληρης της κοιλιάς και εκτιμάται η κατάσταση της κήλης. Στη συνέχεια εισάγονται στην κοιλιά τα χειρουργικά εργαλεία και αφού ολοκληρωθεί η λύση των συμφύσεων και η παρασκευή της, εισάγεται το πλέγμα, το οποίο χρησιμοποιείται για το μπάλωμα της κήλης. Αφού στερεωθεί και το πλέγμα στο άνοιγμα της κήλης, η επέμβαση έχει ολοκληρωθεί.

 

  • Τι είδους πλέγμα χρησιμοποιείται;

Το πλέγμα που χρησιμοποιείται στη λαπαροσκοπική χειρουργικη είναι απο ειδικό βιοσυνθετικό υλικό, το οποίο επιτρέπει την επαφή του με τα όργανα της κοιλιάς (χωρίς να δημιουργεί προβλήματα, όπως συμφύσεις), ιρητικείναι πολύ καλά ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό, και ενσωματώνεται πλήρως με το κοιλιακό τοίχωμα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα υποτοπής της κήλης.

 

  • Πόσο χρόνο διαρκεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης;

Η λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 30-60 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος της και την παρουσία ή μη συμφύσεων με άλλα όργανα.

 

  • Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;

Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται στην κλινική και το πολύ σε 24 ώρες μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους, παροχετεύσεις ή άλλα προβλήματα. Σε περίπτωση που αθλείται ή ασκεί έντονη σωματική εργασία, μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα του προοδευτικά σε 10 ημέρες περίπου.

 

  • Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;

Μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της μετεγχειρητικής κήλης δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη φροντίδα. Τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν οι τρείς μικρές οπές πέφτουν μόνα τους μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους, ενώ μετά απο μια εβδομάδα μπορεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα.

 

  • Ποιές είναι οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές;

Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών, έτσι και στην περίπτωση της αποκατάστασης της μετεγχειρητικής κήλης υπάρχουν επιπλοκές, οι οποίες σχετίζονται είτε με την κλασική – ανοιχτή επέμβαση (συλλογή υγρού, αιμάτωμα, φλεγμονή, τραυματισμός νεύρων), είτε με την επείγουσα επέμβαση, λόγω περίσφιξης της κήλης.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έχει περιορίσει κατά πολύ και σχεδόν εξαλείψει τις τυχόν επιπλοκές, σε σχέση με τις παλαιότερες ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις.

Βουβωνοκήλη

  • Τι είναι η κήλη;

Το τοίχωμα της κοιλιάς μας μπορεί σε ορισμένα σημεία να είναι πιο χαλαρό (ευένδοτο), με αποτέλεσμα να διασπάται και να ανοίγει, επιτρέποντας σε κάποιο απο τα όργανα της κοιλιάς να προβάλει κάτω απο το δέρμα. Η προβολή αυτή του ενδοκοιλιακού σπλάχνου στο υποδόριο ονομάζεται κήλη και τις περισσότερες φορές δημιουργείται απο τμήμα του λεπτού εντέρου.

 

  • Τι είναι η βουβωνοκήλη;

Η βουβωνοκήλη είναι η συχνότερη μορφή κήλης, η οποία εμφανίζεται στους άντρες σε ποσοστό 27% και στις γυναίκες σε ποσοστό 3%, ενώ η αποκατάσταση της αποτελεί μια απο τις πιο συχνές επεμβάσεις στη γενική χειρουργική. Στο κοιλιακό τοίχωμα στην περιοχή της βουβωνικής χώρας υπάρχει ο βουβωνικός πόρος, ένα λοξό κανάλι σαν σωλήνας, μέσα απο το οποίο διέρχονται ο σπερματικός τόνος στους άντρες και ο στρογγύλος σύνδεσμος της μήτρας στις γυναίκες. Δια του καναλιού αυτού γίνεται και η κάθοδος των όρχεων στα άρρενα έμβρυα, κατά τη διάρκεια του σχηματισμού των οργάνων. Η περιοχή αυτή λοιπόν περιέχει πολλές ανατομικές δομές και δέχεται συνεχώς μεγάλες πιέσεις, με αποτέλεσμα την πρόπτωση περιεχομένου της κοιλίας (συχνότερα έντερο ή λίπος) δια του βουβωνικού πόρου στο υποδόριο, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό τη βουβωνοκήλη. Ανάλογα με το σημείο πρόπτωσης, η βουβωνοκήλη διακρίνεται σε ευθεία ή λοξή, ενώ σπανιότερα μπορούν να συνυπάρχουν και οι δύο μορφές. Η βουβωνοκήλη μπορεί να είναι αριστερή ή δεξιά, στο 10% των ασθενών είναι αμφοτερόπλευρη, και σε περίπτωση που παραμεληθεί μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία οσχεοκήλης.

 

 

  • Ποιά είναι τα αίτια δημιουργίας των κηλών;

Η κύρια αιτία δημιουργίας κήλης (ιδίως της βουβωνοκήλης) είναι η χαλάρωση των βουβωνικών στομίων, που βρίσκονται εκατέρωθεν των γεννητικών οργάνων σε συνδυασμό όμως με εξωγενείς αιτίες όπως είναι:

  • παχυσαρκία
  • δυσκοιλιότητα
  • εγκυμοσύνη
  • άρση μεγάλου βάρους
  • βαριά χειρωνακτική εργασία
  • παλαιότερες χειρουργικές επεμβάσεις
  • υπερτροφία του προστάτη
  • χρόνιος βήχας

 

  • Ποιά είναι τα συμπτώματα της βουβωνοκήλης;

Το αρχικό σύμπτωμα της βουβωνοκήλης είναι συνήθως ένας ήπιος πόνος, στην περιοχή της δεξιάς ή αριστερής βουβωνικής χώρας, στον οποίο δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία ο ασθενής. Στη συνέχεια ακολουθεί εμφάνιση μικρού ογκιδίου στην περιοχα σε συνδυασμό με ήπιο ή εντονότερο πόνο, το οποίο ανησυχεί τον ασθενή και τον προβληματίζει για την αιτιολογία του. Με την πάροδο του χρόνου το άνοιγμα του κοιλιακού τοιχώματος μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και το μέγεθος της κήλης, η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι το όσχεο στους άντρες ή τα μεγάλα χείλη στις γυναίκες αν δεν διορθωθεί.

Θα πρέπει στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι η σοβαρότητα και ο κίνδυνος για την υγεία του ασθενούς δεν εξαρτώνται πάντα απο το μέγεθος της βουβωνοκήλης και γι’ αυτό ο ασθενής δεν θα πρέπει να αφήνεται χωρίς την αποκατάσταση της.

 

  • Ποιά είναι τα προβλήματα και οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει η βουβωνοκήλη;

Το πιο αθώο πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει μια βουβωνοκήλη είναι το αισθητικό, δημιουργώντας μια μικρή ή μεγάλη παραμόρφωση της περιοχής που εντοπίζεται.
Άλλα προβλήματα που παρουσιάζει ο ασθενής, εκτός του πόνου και της δυσφορίας, εξαρτώνται απο το είδος του σπλάχνου που περιλαμβάνεται στην κήλη όπως:

      • γαστρεντερικές διαταραχές και άτυπα κοιλιακά άλγη, όταν εγκλωβίζεται λεπτό έντερο ή επιπλουν
      • δυσκοιλιότητα, όταν εγκλωβίζεται τμήμα του παχέος εντέρου
      • δυσουρία ή συχνουρία, όταν εγκλωβίζεται τμήμα της ουροδόχου κύστης.

Όμως η πιο σοβαρή και επικίνδυνη για την υγεία του ασθενούς επιπλοκή είναι η περίσφιξη, η οποία μπορεί να συμβεί ακόμα και σε μικρές κήλες, και να προκαλέσει μόνιμη βλάβη ενός ενδοκοιλιακού οργάνου ή ακόμα να θέσει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του ασθενούς.
Τα συμπτώματα μιας περισφιγμένης βουβωνοκήλης είναι έντονα και χαρακτηρίζονται απο οξύ πόνο στη βουβωνική χώρα, εμέτους, αναστολή αερίων, πτώση αρτηριαώση αρτηρικής πίεσης κ.α.
Στην περίσφιξη τμήμα του εντέρου παγιδεύεται μέσα στην κήλη και προκαλεί αρχικά απόφραξη (αποφρακτικός ειλεός), ενώ προοδευτικά το τοίχωμα του ισχαιμεί και αρχίζει να νεκρώνεται.

Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί επειγόντως, αλλιώς το τοίχωμα του ισχαιμικού εντέρου προοδευτικά θα νεκρωθεί και θα τρυπήσει, προκαλώντας περιτονίτιδα η οποία είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Δυστυχώς το πότε θα συμβεί περίσφιξη μιας βουβωνοκήλης δεν μπορεί να προβλεφθεί, γιατί είναι θέμα τύχης ή καλύτερα ατυχίας του ασθενούς, και σε συνδυασμό με την αδυναμία έγκαιρης πρόσβασης σε νοσοκομείο απο ηλικιωμένους ή κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, καθιστά απαραίτητη την έγκαιρη και άμεση αποκατάσταση της κήλης.

Ένας ακόμα λόγος που επιβάλλει την άμεση αποκατάσταση της κήλης είναι η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, διότι σε περίπτωση επείγοντος χειρουργείου λόγω περίσφιξης, υπάρχει ο κίνδυνος μη ελεγχόμενης αιμορραγίας.

 

  • Πώς γίνεται η διάγνωση της βουβωνοκήλης;

Η διάγνωση της βουβωνοκήλης γίνεται κατά κύριο λόγο με την προσεκτική κλινική εξέταση του ασθενούς απο έμπειρο χειρουργό, σε συνδυασμό με το αναλυτικό ιστορικό και τα συμπτώματα που παρουσιάζει.
Η επιβεβαίωση της διάγνωσης πραγματοποιείται με το υπερηχογράφημα της βουβωνικής χώρας, το οποίο μπορεί να διαγνώσει με ακρίβεια κάποια πολύ μικρή ή αρχόμενη κήλη, ενώ ταυτοχρονα ελέγχεται και το όσχεο για τυχόν παρουσία υδροκήλης, οσχεοκήλης ή κιρσοκήλης.

 

  • Ποιά είναι η θεραπεία της βουβωνοκήλης;

Η θεραπεία της βουβωνοκήλης είναι πάντοτε χειρουργική και έχει σαν σκοπό τον έλεγχο και την επαναφορά των οργάνων που προβάλλουν στη φυσιολογική τους θέση, δηλαδή εντός της κοιλίας, μπαλώνοντας ταυτόχρονα το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος, ώστε να εμποδιστεί η πρόπτωση τους στο μέλλον.
Η χρήση διαφόρων τύπων ζωνών (κηληεπιδέσμων) αντεδείκνυται, διότι όχι μόνο δεν βοηθάει στη λύση του προβλήματος, αλλά μπορεί να το επιδεινώσει, είτε μεγαλώνοντας το χάσμα της κήλης, είτε προκαλώντας ακόμα και την περίσφιξη της.
Για την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση της βουβωνοκήλης εφαρμόζονται διάφορες χειρουργικές τεχνικές, οι οποίες έχουν σαν σκοπό την πλήρη ίαση του ασθενούς με την μικρότερη επιβάρυνση για τον οργανισμό του και την πρόληψη τυχόν μελλοντικών υποτροπών.

 

  • Ποιές είναι οι χειρουργικές τεχνικές για την θεραπεία της βουβωνοκήλης;

Οι χειρουργικές τεχνικές θεραπείας της βουβωνοκήλης διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

  • την κλασική (ανοιχτή) χειρουργική επέμβαση, με μεγάλη τομή και χρήση πλέγματος, όπως είναι η μέθοδος κατά Liechtenstein και κατά Shouldice
  • την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική (λαπαροσκοπική), μέσω τομών λίγων χιλιοστών με ειδικά εργαλεία, πλέγμα και χρήση κάμερας, που διακρίνεται σε δύο βασικές τεχνικές ανάλογα με τον τρόπο προσπέλασης της βουβωνικής χώρας (την εξωπεριτοναϊκή – TEP και την διακοιλιακή προπεριτοναϊκή προσπέλαση – TAPP).

 

  • Ποιά είναι η καλύτερη χειρουργική τεχνική για τον ασθενή και την αποκατάσταση της βουβωνοκήλης;

Πριν από είκοσι πέντε χρόνια περίπου ξεκινούσε ένα φιλόδοξο πείραμα, που είχε σαν στόχο την πραγματοποίηση χειρουργικών επεμβάσεων με το μικρότερο δυνατό τραύμα. Η επιτυχία αυτού του πειράματος ήταν τόσο μεγάλη, ώστε άλλαξε σημαντικά την πορεία και την ιστορία της ιατρικής ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο, το κεφάλαιο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής”.

Σε αντίθεση με τις μεγάλες, δύσμορφες χειρουργικές τομές που γίνονταν παλαιότερα στην ανοιχτή χειρουργική, η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (λαπαροσκοπική) πραγματοποιείται διαμέσου πολύ μικρών τομών του δέρματος (διαμέτρου λίγων χιλιοστών) και είναι η καλύτερη μέθοδος αποκατάστασης της βουβωνοκήλης, παρέχοντας στον ασθενή πολλά και σαφή πλεονεκτήματα.

 

  • Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης είναι αναίμακτη και εξασφαλίζει στον ασθενή τα παρακάτω πλεονεκτήματα, σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση:

  • πολύ μικρό χειρουργικό τραύμα
  • ελάχιστος τραυματισμός των ιστών
  • ελαχιστοποίηση έως εξάλειψη του πόνου
  • μεγαλύτερη ακρίβεια χειρουργικών χειρισμών
  • καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα για τις γυναίκες
  • συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
  • ελαχιστοποίηση και σχεδόν εξάλειψει των επιπλοκών (υποτροπή της κήλης)
  • ταχύτατη επάνοδος στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες.

 

  • Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης πραγματοποιείται μέσω τριών μικρών οπών, διαμέτρου λίγων χιλιοστών, που ανοίγονται στο επίπεδο του ομφαλού. Μέσα από αυτές τις τρυπούλες εισάγεται αρχικά η κάμερα (λαπαροσκόπιο), όπου γίνεται έλεγχος ολόκληρης της κοιλιάς και εκτιμάται η κατάσταση της κήλης. Στη συνέχεια εισάγονται στην κοιλιά τα χειρουργικά εργαλεία και αφού ολοκληρωθεί η παρασκευή της, εισάγεται το πλέγμα, το οποίο χρησιμοποιείται για το μπάλωμα της κήλης. Αφού στερεωθεί και το πλέγμα στο άνοιγμα της κήλης, η επέμβαση έχει ολοκληρωθεί.

 

  • Τι είδους πλέγμα χρησιμοποιείται;

Το πλέγμα που χρησιμοποιείται στη λαπαροσκοπική χειρουργικη είναι απο ειδικό βιοσυνθετικό υλικό, το οποίο είναι πολύ καλά ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό, και ενσωματώνεται πλήρως με το κοιλιακό τοίχωμα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα υποτοπής της κήλης.

 

  • Πόσο χρόνο διαρκεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης;

Η λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 30 λεπτά.

 

  • Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;

Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται στην κλινική και το πολύ σε 24 ώρες μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους ή άλλα προβλήματα. Σε περίπτωση που αθλείται ή ασκεί έντονη σωματική εργασία, μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα του προοδευτικά σε μια εβδομάδα.

 

  • Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;

Μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη μετεγχειρητική φροντίδα. Τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν οι τρείς μικρές οπές πέφτουν μόνα τους μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους, ενώ μετά απο μια εβδομάδα μπορεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα.

 

  • Ποιές είναι οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές;

Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών, έτσι και στην περίπτωση της αποκατάστασης της βουβωνοκήλης υπάρχουν επιπλοκές, οι οποίες σχετίζονται είτε με την κλασική – ανοιχτή επέμβαση (συλλογή υγρού, αιμάτωμα, φλεγμονή, τραυματισμός νεύρων), είτε με την επείγουσα επέμβαση, λόγω περίσφιξης της κήλης.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έχει περιορίσει κατά πολύ και σχεδόν εξαλείψει τις τυχόν επιπλοκές, σε σχέση με τις παλαιότερες ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις.

Κήλη Αθλητών

  • Τι είναι η κήλη των αθλητών;

Κήλη των αθλητών ή αλλιώς σύνδρομο κοιλιακών – προσαγωγών, ονομάζεται η βλάβη του βουβωνικού συνδέσμου ή των ανατομικών δομών που σχηματίζουν τον βουβωνικό πόρο. Πρόκειται για μια κατάσταση χρόνιου πόνου στη βουβωνική περιοχή, η οποία πήρε το όνομα της απο το γεγονός οτι εμφανίζεται κυρίως σε αθλητές (ποδοσφαιριστές, καλαθοσφαιριστές, δρομείς), αλλά και σε άτομα που ασκούνται τακτικά. Όμως παρά το όνομα της, δεν πρόκειται για πραγματική κήλη, αλλά για σύνδρομο χρόνιου πόνου, το οποίο εμφανίζεται με την ίδια περίπου συχνότητα και στους άντρες και στις γυναίκες.

 

  • Ποιά είναι τα αίτια της εμφάνισης της κήλης των αθλητών;

Τα αίτια εμφάνισης της κήλης των αθλητών ποικίλλουν απο άτομο σε άτομο, με πιο συνηθισμένα τα παρακάτω:

  • πολλαπλές, έντονες και επαναλαμβανόμενες κινήσεις του μηρού
  • απότομη επιτάχυνση και επιβράδυνση
  • απότομες αλλαγές κατεύθυνσης, ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε αθλήματος
  • τραυματισμός της βουβωνικής χώρας, που μπορεί να οφείλεται σε άμεσο χτύπημα (κλωτσιά) κατά τη διάρκεια της άθλησης.

Όλα τα παραπάνω αίτια δημιουργούν τραυματισμούς στη βουβωνική χώρα, λόγω ρήξεων ή διατάσεων των κοιλιακών μυών, των τενόντων ή των απονευρώσεων, με αποτέλεσμα να προκαλείται εξασθένηση του τοιχώματος του βουβωνικού πόρου και χαλάρωση του έξω βουβωνικού στομίου, που αποτελεί και το λόγο εμφάνισης της πάθησης.

 

  • Ποιά είναι τα συμπτώματα της κήλης των αθλητών;

Η κήλη των αθλητών χαρακτηρίζεται απο οξύ, αιφνίδιο, επιδεινούμενο άλγος στην περιοχή της βουβωνικής χώρας. Ορισμένες φορές ο πόνος μπορεί να αντανακλά στην έσω επιφάνεια του μηρού, στο όσχεο ή σπανιότερα στο περίνεο. Η ένταση και η διάρκεια του πόνου επηρεάζει σημαντικά όχι μόνο την απόδοση του αθλητή, αλλά μερικές φορές ακόμα και την κίνηση του. Αρχικά ο πόνος εμφανίζεται σαν ένα “τράβηγμα” μετά την άσκηση και υποχωρεί με την ξεκούραση. Στη συνέχεια ο πόνος γίνεται εντονότερος και μπορεί να εμφανίζεται ακόμη και εκτός άθλησης, όπως στην καθημερινότητα κατά τη διάρκεια μετακίνησης, άρσης ελαφρών αντικειμένων ή κάμψης του κορμού. Ο πόνος μπορεί να γίνει πιο έντονος με την αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, όπως κατά το βήχα, το φτέρνισμα ή κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Στο στάδιο αυτό η πάθηση χαρακτηρίζεται από χρόνιο βουβωνικό πόνο και για το λόγο αυτό η κήλη των αθλητών ονομάζεται επίσης “σύνδρομο χρόνιου βουβωνικού άλγους”.

 

  • Πώς γίνεται η διάγνωση της κήλης των αθλητών;

Η παρουσία χρόνιου πόνου στη βουβωνική χώρα είναι συνήθως αποτέλεσμα συνύπαρξης πολλών παθήσεων, που μπορεί να προκαλούν το συγκεκριμένο σύμπτωμα, όπως είναι οι βουβωνοκήλες, η τενοντίτιδα των μυών, η ηβική οστείτιδα κτλ. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την πολυπλοκότητα των ανατομικών δομών της περιοχής, καθιστούν τη διάγνωση της κήλης των αθλητών αρκετά δύσκολη. Οι απεικονιστικές εξετάσεις που συμβάλλουν εν μέρει στη διάγνωση είναι η ακτινογραφία, ο υπέρηχος και η μαγνητική τομογραφία. Ωστόσο ο αποκλεισμός των άλλων παθήσεων, η λεπτομερής κλινική εξέταση απο έμπειρο χειρουργό, η εξέλιξη των συμπτωμάτων και η σωστή λήψη του ιστορικού είναι τα στοιχεία εκείνα που συμβάλλουν στη σωστή διάγνωση.

 

  • Ποιά είναι η θεραπεία της κήλης των αθλητών;

Η θεραπεία της κήλης των αθλητών διακρίνεται σε συντηρητική και σε χειρουργική.

Η συντηρητική αντιμετώπιση, εφαρμόζεται σε περιπτώσεις που δεν έχει εντοπιστεί κάποια εμφανής βλάβη, και περιλαμβάνει:

  • αποχή απο αθλητικές δραστηριότητες
  • φυσικοθεραπεία
  • πρόγραμμα ενδυνάμωσης
  • κρυοθεραπεία
  • βελονισμό
  • παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη και βιταμινούχα σκευάσματα.

Θα πρέπει όμως να τονιστεί ότι ακόμα και αν υπάρξει σχετική βελτίωση των συμπτωμάτων με τη συντηρητική αντιμετώπιση, είναι σχεδόν πάντοτε παροδική και η πάθηση θα υποτροπιάσει ξανά.

Η χειρουργική θεραπεία είναι εκείνη που θα δώσει τελικά οριστική λύση στο πρόβλημα της κήλης των αθλητών και διακρίνεται σε:

  • Κλασική (ανοιχτή) μέθοδο, η οποία δεν προτείνεται πλέον για την αντιμετώπιση της πάθησης
  • Λαπαροσκοπική μέθοδο (ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική), μέσω τομών λίγων χιλιοστών με ειδικά εργαλεία, πλέγμα και χρήση κάμερας, που διακρίνεται σε δύο βασικές τεχνικές ανάλογα με τον τρόπο προσπέλασης της βουβωνικής χώρας (την εξωπεριτοναϊκή – TEP και την διακοιλιακή προπεριτοναϊκή προσπέλαση – TAPP).

 

  • Ποιά είναι η καλύτερη μέθοδος για την αντιμετώπιση της κήλης των αθλητών;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση υπερέχει σημαντικά στην οριστική αντιμετώπιση της κήλης των αθλητών, με σαφή πλεονεκτήματα έναντι της κλασικής μεθόδου, αλλά και με ποσοστό επιτυχίας που ξεπερνά το 98%.

 

  • Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης των αθλητών είναι αναίμακτη και εξασφαλίζει στον ασθενή τα παρακάτω πλεονεκτήματα, σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση:

  • πολύ μικρό χειρουργικό τραύμα και ελάχιστο τραυματισμό των ιστών
  • ελαχιστοποίηση έως εξάλειψη του πόνου
  • συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
  • ταχύτατη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες, ενώ σε χρονικό διάστημα 4-6 εβδομάδων ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει πλήρως στις αθλητικές του δραστηριότητες
  • ελαχιστοποίηση και σχεδόν εξάλειψη της πιθανότητας υποτροπής.

 

  • Τι είδους πλέγμα χρησιμοποιείται;

Το πλέγμα που χρησιμοποιείται στη λαπαροσκοπική χειρουργικη είναι απο ειδικό βιοσυνθετικό υλικό, το οποίο είναι πολύ καλά ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό, και ενσωματώνεται πλήρως με το κοιλιακό τοίχωμα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα υποτοπής.

 

  • Πόσο χρόνο διαρκεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης των αθλητών;

Η λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 40 λεπτά.

 

  • Ποιά είναι η καταλληλότερη περίοδος για την αποκατάσταση της κήλης των αθλητών;

Η καλύτερη περίοδος για τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση είναι η καλοκαιρινή, κατά την οποία συνήθως σταματούν για κάποιο μικρό χρονικό διάστημα οι αθλητικές υποχρεώσεις, διάστημα το οποίο όμως είναι αρκετό για την αποκατάσταση και την ανάρρωση, ενώ στη συνέχεια ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει πλήρως στις αθλητικές του δραστηριότητες.

 

  • Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;

Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται στην κλινική και το πολύ σε 24 ώρες μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους ή άλλα προβλήματα, ενώ σε χρονικό διάστημα 4-6 εβδομάδων μπορεί να επιστρέψει πλήρως στις αθλητικές του δραστηριότητες.

 

  • Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;

Μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της κήλης των αθλητών δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη μετεγχειρητική φροντίδα. Τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν οι τρείς μικρές οπές πέφτουν μόνα τους μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους, ενώ μετά απο μια εβδομάδα μπορεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα.

Ομφαλοκήλη

  • Τι είναι η κήλη;

Το τοίχωμα της κοιλιάς μας μπορεί σε ορισμένα σημεία να είναι πιο χαλαρό (ευένδοτο), με αποτέλεσμα να διασπάται και να ανοίγει, επιτρέποντας σε κάποιο απο τα όργανα της κοιλιάς να προβάλει κάτω απο το δέρμα. Η προβολή αυτή του ενδοκοιλιακού σπλάχνου στο υποδόριο ονομάζεται κήλη και τις περισσότερες φορές δημιουργείται απο τμήμα του λεπτού εντέρου.

 

  • Τι είναι η ομφαλοκήλη;

Ομφαλοκήλη είναι η προβολή ενδοκοιλιακού σπλάχνου δια του ομφαλού ή στην περιοχή γύρω απο αυτόν (παρομφάλια κήλη), λόγω της φυσικής χαλαρότητας του τοιχώματος απο τα αιμοφόρα αγγεία του ομφάλιου λώρου, ενώ το μέγεθος της μπορεί να ποικίλλει, απο μικρή έως μεγάλη.

 

 

Η ομφαλοκήλη εμφανίζεται συχνότερα σε βρέφη ή σε νήπια, οφείλεται σε ατελή σύγκλειση του ομφαλικού δακτυλίου, ενώ μπορεί να εξαφανιστεί αυτόματα μέχρι την ηλικία των τριών ή τεσσάρων ετών. Στην περίπτωση όμως που δεν συγκλειθεί αυτόματα, το άνοιγμα διατηρείται εφ’ όρου ζωής και η ομφαλοκήλη μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ανεξαρτήτως φύλου.

 

  • Ποιά είναι η αιτία εμφάνισης της ομφαλοκήλης στους ενήλικες;

Η κύρια αιτία εμφάνισης της ομφαλοκήλης είναι η αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεση, η οποία προκαλείται σε περιπτώσεις:

  • παχυσαρκίας
  • εγκυμοσύνης
  • άρσης μεγάλου βάρους ή βαριάς χειρωνακτικής εργασίας
  • έντονου βήχα ή γέλιου

 

  • Γιατί μια ομφαλοκήλη άλλοτε πονάει και άλλοτε όχι;

Το μέγεθος και οι μορφές της ομφαλοκήλης ποικίλλουν, απο ένα μικρό ογκίδιο μέχρι μια μεγάλη μάζα, που μπορεί να είναι ανώδυνη ή να προκαλεί πόνο, διαταραχές της αιμάτωσης του τοιχώματος του εντέρου και ειλεό απο απόφραξη.
Όταν το εξόγκωμα της ομφαλοκήλης, με ήπια πίεση, ξαναμπαίνει πίσω στη θέση του, τότε η κήλη είναι ανατασσόμενη και συνήθως δεν πονάει.
Όταν το εξόγκωμα δεν μπορεί να ξαναμπεί ολόκληρο πίσω στη θέση του, αλλά ένα μέρος του και δεν πονάει ή πονάει περιοδικά, τότε η ομφαλοκήλη είναι μη ανατασσόμενη.
Όταν όμως το εξόγκωμα δεν μπορεί να ξαναμπεί πίσω στη θέση του και πονάει, τότε η ομφαλοκήλη είναι περισφιγμένη και αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την υγεία του ασθενούς.

 

  • Ποιά είναι τα συμπτώματα της ομφαλοκήλης;

Το αρχικό σύμπτωμα της ομφαλοκήλης είναι συνήθως η εμφάνιση ενός μικρού ογκιδίου στην περιοχή του ομφαλού, το οποίο ανατάσσεται αρχικά συνήθως αυτόματα, σε συνδυασμό, μερικές φορές, με ήπιο πόνο. Με την πάροδο του χρόνου το άνοιγμα του κοιλιακού τοιχώματος μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και το μέγεθος της κήλης, η οποία μπορεί να φτάσει σε σημείο να παραμορφώνει σημαντικά το σώμα του ασθενούς, αν δεν διορθωθεί.

 

  • Ποιά είναι τα προβλήματα και οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει μια ομφαλοκήλη;

Το πιο αθώο πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει μια ομφαλοκήληικ είναι το αισθητικό, δημιουργώντας αρχικά μια μικρή και στη συνέχεια μεγάλη παραμόρφωση της περιοχής του ομφαλού, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία ή νέκρωση του δέρματος γυρω απο την κήλη.
Άλλα προβλήματα που παρουσιάζει ο ασθενής, εκτός του πόνου και της δυσφορίας, εξαρτώνται απο το είδος του σπλάχνου που περιλαμβάνεται στην κήλη όπως είναι οι γαστρεντερικές διαταραχές και τα άτυπα κοιλιακά άλγη, όταν εγκλωβίζεται λεπτό έντερο.
Όμως η πιο σοβαρή και επικίνδυνη για την υγεία του ασθενούς επιπλοκή είναι η περίσφιξη, η οποία μπορεί να συμβεί ακόμα και σε μικρές κήλες, και να προκαλέσει μόνιμη βλάβη ενός ενδοκοιλιακού οργάνου ή ακόμα να θέσει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του ασθενούς.
Τα συμπτώματα μιας περισφιγμένης ομφαλοκήλης είναι έντονα και χαρακτηρίζονται απο οξύ πόνο στην περιοχή του ομφαλού ή και διάχυτο κοιλιακό, εμέτους, αναστολή αερίων και κοπράνων, πτώση αρτηριαώση αρτηρικής πίεσης κ.α.
Στην περίσφιξη τμήμα του λεπτού παγιδεύεται μέσα στην κήλη και προκαλεί αρχικά απόφραξη (αποφρακτικός ειλεός) και διαταραχές της αιμάτωσης του τοιχώματος του εντέρου, ενώ προοδευτικά το τοίχωμα του ισχαιμεί και αρχίζει να νεκρώνεται.

Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί επειγόντως, αλλιώς το τοίχωμα του ισχαιμικού εντέρου προοδευτικά θα νεκρωθεί και θα τρυπήσει, προκαλώντας περιτονίτιδα η οποία είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Δυστυχώς το πότε θα συμβεί περίσφιξη μιας κήλης δεν μπορεί να προβλεφθεί, γιατί είναι θέμα τύχης ή καλύτερα ατυχίας του ασθενούς, και σε συνδυασμό με την αδυναμία έγκαιρης πρόσβασης σε νοσοκομείο απο ηλικιωμένους ή κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, καθιστά απαραίτητη την έγκαιρη και άμεση αποκατάσταση της κήλης.
Άλλοι λόγοι που επιβάλλουν την άμεση αποκατάσταση μιας ομφαλοκήλης είναι η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, διότι σε περίπτωση επείγοντος χειρουργείου λόγω περίσφιξης, υπάρχει ο κίνδυνος μη ελεγχόμενης αιμορραγίας , ενώ θα πρέπει να τονιστεί ότι όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος της κήλης, τόσο πιο δύσκολη είναι η διόρθωση της, λόγω των πολύ χαλαρών τοιχωμάτων και των συμφύσεων.

 

  • Πώς γίνεται η διάγνωση της ομφαλοκήλης;

Η διάγνωση της ομφαλοκήλης είναι εύκολη υπόθεση και γίνεται κατά κύριο λόγο με την κλινική εξέταση του ασθενούς απο έμπειρο χειρουργό, σε συνδυασμό με το αναλυτικό ιστορικό και τα συμπτώματα που παρουσιάζει.

 

  • Ποιά είναι η θεραπεία της ομφαλοκήλης;

Η θεραπεία της ομφαλοκήλης είναι πάντοτε χειρουργική και έχει σαν σκοπό τον έλεγχο και την επαναφορά των οργάνων που προβάλλουν στη φυσιολογική τους θέση, δηλαδή εντός της κοιλίας, μπαλώνοντας ταυτόχρονα το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος, ώστε να εμποδιστεί η πρόπτωση τους στο μέλλον.
Η χρήση διαφόρων τύπων ζωνών (κηληεπιδέσμων) αντεδείκνυται, διότι όχι μόνο δεν βοηθάει στη λύση του προβλήματος, αλλά μπορεί να το επιδεινώσει, είτε μεγαλώνοντας το χάσμα της κήλης, είτε προκαλώντας ακόμα και την περίσφιξη της.
Για την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση αυτού του είδους των κηλών εφαρμόζονται διάφορες χειρουργικές τεχνικές, οι οποίες έχουν σαν σκοπό την πλήρη ίαση του ασθενούς με την μικρότερη επιβάρυνση για τον οργανισμό του και την πρόληψη τυχόν μελλοντικών υποτροπών.

 

  • Ποιές είναι οι χειρουργικές τεχνικές για την θεραπεία της ομφαλοκήλης;

Οι χειρουργικές τεχνικές θεραπείας της ομφαλοκήλης διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

  • την κλασική (ανοιχτή) χειρουργική επέμβαση, με τομή περιομφαλικήιρητικ, συρραφή του χάσματος και χρήση πλέγματος, το οποίο τοποθετείται συνήθως εξωπεριτοναικά (κάτω απο το λίπος, επάνω στην απονεύρωση) και μιας ή περισσοτέρων παροχετεύσεων κενού, ανάλογα με το μέγεθος της κήλης. Η τεχνική αυτή όμως έχει αυξημένο ποσοστό επιπλοκών.ιρητικ
  • την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική (λαπαροσκοπική), μέσω τομών λίγων χιλιοστών με ειδικά εργαλεία, πλέγμα και χρήση κάμερας.

 

  • Ποιά είναι η καλύτερη χειρουργική τεχνική για τον ασθενή και την αποκατάσταση της ομφαλοκήλης;

Πριν από είκοσι πέντε χρόνια περίπου ξεκινούσε ένα φιλόδοξο πείραμα, που είχε σαν στόχο την πραγματοποίηση χειρουργικών επεμβάσεων με το μικρότερο δυνατό τραύμα. Η επιτυχία αυτού του πειράματος ήταν τόσο μεγάλη, ώστε άλλαξε σημαντικά την πορεία και την ιστορία της ιατρικής ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο, το κεφάλαιο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής”.

Σε αντίθεση με τις μεγάλες, δύσμορφες χειρουργικές τομές που γίνονταν παλαιότερα στην ανοιχτή χειρουργική, η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (λαπαροσκοπική) πραγματοποιείται διαμέσου πολύ μικρών τομών του δέρματος (διαμέτρου λίγων χιλιοστών) και είναι η καλύτερη μέθοδος αποκατάστασης της ομφαλοκήλης, παρέχοντας στον ασθενή πολλά και σαφή πλεονεκτήματα.

 

  • Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της ομφαλοκήλης είναι αναίμακτη και εξασφαλίζει στον ασθενή τα παρακάτω πλεονεκτήματα, σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση:

  • πολύ μικρό χειρουργικό τραύμα
  • ελάχιστος τραυματισμός των ιστών
  • ταυτόχρονη αντιμετώπιση της διάστασης της λευκής γραμμής ή της επιγαστρικής κήλης
  • ελαχιστοποίηση έως εξάλειψη του πόνου
  • μεγαλύτερη ακρίβεια χειρουργικών χειρισμών
  • καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα για τις γυναίκες
  • αποφυγή χρησιμοποίησης ενοχλητικών, για τον ασθενή, παροχετεύσεων
  • συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
  • ελαχιστοποίηση και σχεδόν εξάλειψει των επιπλοκών (υποτροπή της κήλης)
  • ταχύτατη επάνοδος στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες.

 

  • Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της ομφαλοκήλης;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της ομφαλοκήλης πραγματοποιείται μέσω τριών μικρών οπών, διαμέτρου λίγων χιλιοστών, που ανοίγονται στο πλάγιο κοιλιακό τοίχωμα, στο επίπεδο του ομφαλού. Μέσα από αυτές τις τρυπούλες εισάγεται αρχικά η κάμερα (λαπαροσκόπιο), όπου γίνεται έλεγχος ολόκληρης της κοιλιάς και εκτιμάται η κατάσταση της κήλης. Στη συνέχεια εισάγονται στην κοιλιά τα χειρουργικά εργαλεία και αφού ολοκληρωθεί η λύση των συμφύσεων και η παρασκευή της, εισάγεται το πλέγμα, το οποίο χρησιμοποιείται για το μπάλωμα της κήλης. Αφού στερεωθεί και το πλέγμα στο άνοιγμα της κήλης, η επέμβαση έχει ολοκληρωθεί.

 

  • Τι είδους πλέγμα χρησιμοποιείται;

Το πλέγμα που χρησιμοποιείται στη λαπαροσκοπική χειρουργικη είναι απο ειδικό βιοσυνθετικό υλικό, το οποίο επιτρέπει την επαφή του με τα όργανα της κοιλιάς (χωρίς να δημιουργεί προβλήματα, όπως συμφύσεις), ιρητικείναι πολύ καλά ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό, και ενσωματώνεται πλήρως με το κοιλιακό τοίχωμα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα υποτοπής της κήλης.

 

  • Πόσο χρόνο διαρκεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της ομφαλοκήλης;

Η λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 30-45 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος της και την παρουσία ή μη συμφύσεων με άλλα όργανα.

 

  • Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;

Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται στην κλινική και το πολύ σε 24 ώρες μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους, παροχετεύσεις ή άλλα προβλήματα. Σε περίπτωση που αθλείται ή ασκεί έντονη σωματική εργασία, μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα του προοδευτικά σε 10 ημέρες περίπου.

 

  • Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;

Μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της ομφαλοκήλης δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη φροντίδα. Τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν οι τρείς μικρές οπές πέφτουν μόνα τους μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους, ενώ μετά απο μια εβδομάδα μπορεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα.

 

  • Ποιές είναι οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές;

Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών, έτσι και στην περίπτωση της αποκατάστασης της ομφαλοκήλης υπάρχουν επιπλοκές, οι οποίες σχετίζονται είτε με την κλασική – ανοιχτή επέμβαση (συλλογή υγρού, αιμάτωμα, φλεγμονή, υποτροπή της κήλης), είτε με την επείγουσα επέμβαση, λόγω περίσφιξης της κήλης.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έχει περιορίσει κατά πολύ και σχεδόν εξαλείψει τις τυχόν επιπλοκές, ιδίως την πιθανότητα υποτροπής και επανεμφάνισης της κήλης, σε σχέση με τις παλαιότερες ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις.