- Τι είναι η κύστη κόκκυγα;
Η κύστη κόκκυγα είναι στην ουσία μια κοιλότητα, χαμηλά στην περιοχή της μέσης ή των γλουτών, η οποία γεμίζει περιοδικά με τρίχες και πύον.
- Ποιά είναι τα αίτια δημιουργίας της κύστης κόκκυγα;
Τα ακριβή αίτια δημιουργίας της πάθησης δεν είναι γνωστά.
Έχουν αναπτυχθεί δύο θεωρίες για την αιτιολογία της κύστης κόκκυγα, η συγγενής και η επίκτητη, η οποία είναι και η επικρατέστερη.
Όσον αφορά την επίκτητη αιτιολογία της νόσου υπάρχουν δύο θεωρίες για τον τρόπο με τον οποίο δημιουργείται.
Σύμφωνα με την πρώτη θεωρία η δημιουργία της κύστης του κόκκυγα οφείλεται στην είσοδο των τριχών στο δέρμα της περιοχής, οι οποίες προκαλούν αντίδραση ξένου σώματος, με αποτέλεσμα τη δημιουργία αποστημάτων και συριγγωδών πόρων. Έτσι εξηγείται το γεγονός γιατί μέσα στην κύστη κόκκυγα ανευρίσκονται τρίχες.
Σύμφωνα με τη δεύτερη θεωρία η δημιουργία της κύστης του κόκκυγα οφείλεται σε ρήξη των θυλάκων των τριχών, η οποία είναι αποτέλεσμα άσκησης ισχυρών πιέσεων στην περιοχή του κόκκυγα και της μεσογλουτιαίας αύλακας. Το γεγονός αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη ρήξη των θυλάκων των τριχών και τη δημιουργία αποστημάτων. Η είσοδος των τριχών ακολουθεί την φλεγμονή, αλλά δεν την προκαλεί.
- Ποιά είναι η συχνότητα εμφάνισης της νόσου;
Η κύστη κόκκυγα παρουσιάζεται συχνότερα στους άντρες απ’ ότι στις γυναίκες (4:1), εμφανίζεται απο την εφηβία και μετά, με μεγαλύτερη συχνότητα σε ηλικίες 20-30 ετών.
- Πώς γίνεται η διάγνωση της κύστης κόκκυγα;
Η διάγνωση της κύστης κόκκυγα γινεται συνήθως μετά απο την εμφάνιση κάποιας επιπλοκής της, όπως διαπύηση και απόστημα ή δημιουργία συριγγώδους πόρου ο οποίος εκβάλει στο δέρμα της μεσογλουτιαίας πτυχής.
- Πώς εμφανίζεται και ποιά είναι τα συμτώματα της κύστης κόκκυγα;
Η νόσος παρουσιάζεται με τρείς μορφές, σαν οξεία, χρόνια και σαν μη επουλούμενο τραύμα.
Η οξεία μορφή χαρακτηρίζεται από πόνο που οφείλεται στη δημιουργία αποστήματος. Κατά την κλινική εξέταση ανευρίσκονται στην περιοχή του κόκκυγα ευαίσθητα ή επώδυνα οζίδια, που αντιστοιχούν σε αποστηματικές κοιλότητες.
Η χρόνια μορφή χαρακτηρίζεται από άτυπα συμπτώματα που οφείλονται στη συνεχή περιοδική έκκριση οροπυώδους υγρού. Κατά την κλινική εξέταση μπορεί να ανευρεθούν στόμια τα οποία εμφανίζουν μικρή ή άφθονη έκκριση και περιέχουν τρίχες.
Τα μη επουλούμενα τραύματα χαρακτηρίζονται από γέφυρες λεπτού δέρματος που καλύπτουν κοιλότητες ή χαλαρό κοκκιώδη ιστό.
- Ποιά είναι η θεραπεία της κύστης κόκκυγα;
Η θεραπεία της κύστης κόκκυγα είναι πάντοτε χειρουργική.
Παλαιότερα είχαν χρησιμοποιηθεί ειδικές αλοιφές αλλά και κόλλες, τα θεραπευτικά αποτελέσματα των οποίων είναι αμφίβολα, ενώ παρουσίαζαν υψηλά ποσοστά υποτροπής.
Η θεραπεία κατά την οξεία φάση είναι η παροχέτευση της αποστηματικής κοιλότητας, η οποία μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία. Η τελική επέμβαση θα γίνει αφού υποχωρήσει η φλεγμονή.
Η θεραπεία της χρόνιας φάσης περιλαμβάνει ελλειπτική τομή και αφαίρεση των αποστηματικών κοιλοτήτων και των συριγγωδών πόρων. Το τραύμα αφήνεται ανοικτό για να επουλωθεί κατά δεύτερο σκοπό (ανοιχτή μέθοδος, με καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα) ή συγκλείεται με ραφές ολικού πάχους (κλειστή μέθοδος, γρηγορότερη επούλωση αλλά με κίνδυνο υποτροπής).
Η θεραπεία για τα μη επουλούμενα τραύματα περιλαμβάνει την αφαίρεση τους και πλαστική με μόσχευμα, το οποίο φέρεται από τον ένα γλουτό στον άλλο, έτσι ώστε η συνένωση των δύο δερμάτων να γίνει προς τα πλάγια της μέσης γραμμής.
- Ποιά είναι η καλύτερη μέθοδος για την θεραπεία της κύστης κόκκυγα;
Δεν υπάρχει σαφής απάντηση στο ερώτημα αυτό, καθώς κάθε μια απο τις δύο τεχνικές έχει τα πλεονεκτήματα, αλλά και τα μειονεκτήματα της, βάση των οποίων ο ασθενής σε συννενόηση με το χειρουργό του, θα αποφασίσει ποιά απο τις μεθόδους είναι καλύτερη γι’ αυτόν.
Και στις δύο μεθόδους, ανοιχτή ή κλειστή, η θεραπεία περιλαμβάνει ελλειπτική τομή και αφαίρεση των αποστηματικών κοιλοτήτων και των συριγγωδών πόρων.
Η διαφορά τους έγκειται στο γεγονός ότι:
- στη μεν ανοιχτή μέθοδο το τραύμα αφήνεται ανοικτό για να επουλωθεί κατά δεύτερο σκοπό, έχει καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα (ιδίως στις γυναίκες), αλλά ο χρόνος επούλωσης διαρκεί μερικές εβδομάδες
- στη δε κλειστή μέθοδο το τραύμα συγκλείεται με ραφές ολικού πάχους, έχει γρηγορότερη επούλωση, αλλά με κίνδυνο υποτροπής και χειρότερου αισθητικού αποτελέσματος.
- Πόσο χρόνο διαρκεί η εκτομή της κύστης κόκκυγα;
Η επέμβαση, ανεξαρτήτως της μεθόδου, μπορεί να πραγματοποιηθεί με τοπική ή γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 15-20 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος της κύστης και τη σύγκλειση ή μη του τραύματος.
- Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;
Για προληπτικούς λόγους ο ασθενής θα πρέπει να παραμείνει στην κλινική το πολύ 24 ώρες συνολικά και στη συνέχεια μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους, παροχετεύσεις ή άλλα προβλήματα. Απο την επόμενη μέρα μπορεί να κάνει ντους, ενώ η μετεγχειρητική φροντίδα εξαρτάται απο τη μέθοδο που θα έχει επιλέξει. Σε περίπτωση που αθλείται ή ασκεί έντονη σωματική εργασία, μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα του προοδευτικά σε 5-6 ημέρες περίπου.
- Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;
Μετά την εκτομή της κύστης κόκκυγα δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη φροντίδα. Στην περίπτωση της ανοιχτής μεθόδου θα χρειαστεί ο ασθενής να χρησιμοποιεί ειδικά επουλωτικά επιθέματα για λίγες εβδομάδες, ενώ στην περίπτωση της κλειστής μεθόδου τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν το χάσμα, που έχει δημιουργηθεί, αφαιρούνται μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους ή ακόμα και μπάνιο στη θάλασσα μετά απο μερικές ημέρες.
- Ποιές είναι οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές;
Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών, έτσι και στην περίπτωση της εκτομής της κύστης κόκκυγα, ανεξαρτήτως της μεθόδου που χρησιμοποιήθηκε, οι συχνότερες επιπλοκές που μπορεί να παρουσιαστούν είναι η αιμορραγία, η υποτροπή και επανεμφάνιση της κύστης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ποσοστό υποτροπή είναι μεγαλύτερο στην κλειστή μέθοδο.