Βουβωνοκήλη

• Τι είναι η κήλη;

Το τοίχωμα της κοιλιάς μας μπορεί σε ορισμένα σημεία να είναι πιο χαλαρό (ευένδοτο), με αποτέλεσμα να διασπάται και να ανοίγει, επιτρέποντας σε κάποιο απο τα όργανα της κοιλιάς να προβάλει κάτω απο το δέρμα. Η προβολή αυτή του ενδοκοιλιακού σπλάχνου στο υποδόριο ονομάζεται κήλη και τις περισσότερες φορές δημιουργείται απο τμήμα του λεπτού εντέρου.

 

• Τι είναι η βουβωνοκήλη;

Η βουβωνοκήλη είναι η συχνότερη μορφή κήλης, η οποία εμφανίζεται στους άντρες σε ποσοστό 27% και στις γυναίκες σε ποσοστό 3%, ενώ η αποκατάσταση της αποτελεί μια απο τις πιο συχνές επεμβάσεις στη γενική χειρουργική. Στο κοιλιακό τοίχωμα στην περιοχή της βουβωνικής χώρας υπάρχει ο βουβωνικός πόρος, ένα λοξό κανάλι σαν σωλήνας, μέσα απο το οποίο διέρχονται ο σπερματικός τόνος στους άντρες και ο στρογγύλος σύνδεσμος της μήτρας στις γυναίκες. Δια του καναλιού αυτού γίνεται και η κάθοδος των όρχεων στα άρρενα έμβρυα, κατά τη διάρκεια του σχηματισμού των οργάνων. Η περιοχή αυτή λοιπόν περιέχει πολλές ανατομικές δομές και δέχεται συνεχώς μεγάλες πιέσεις, με αποτέλεσμα την πρόπτωση περιεχομένου της κοιλίας (συχνότερα έντερο ή λίπος) δια του βουβωνικού πόρου στο υποδόριο, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό τη βουβωνοκήλη. Ανάλογα με το σημείο πρόπτωσης, η βουβωνοκήλη διακρίνεται σε ευθεία ή λοξή, ενώ σπανιότερα μπορούν να συνυπάρχουν και οι δύο μορφές. Η βουβωνοκήλη μπορεί να είναι αριστερή ή δεξιά, στο 10% των ασθενών είναι αμφοτερόπλευρη, και σε περίπτωση που παραμεληθεί μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία οσχεοκήλης.

 

 

• Ποιά είναι τα αίτια δημιουργίας των κηλών;

Η κύρια αιτία δημιουργίας κήλης (ιδίως της βουβωνοκήλης) είναι η χαλάρωση των βουβωνικών στομίων, που βρίσκονται εκατέρωθεν των γεννητικών οργάνων σε συνδυασμό όμως με εξωγενείς αιτίες όπως είναι:

• παχυσαρκία
• δυσκοιλιότητα
• εγκυμοσύνη
• άρση μεγάλου βάρους
• βαριά χειρωνακτική εργασία
• παλαιότερες χειρουργικές επεμβάσεις
• υπερτροφία του προστάτη
• χρόνιος βήχας

 

• Ποιά είναι τα συμπτώματα της βουβωνοκήλης;

Το αρχικό σύμπτωμα της βουβωνοκήλης είναι συνήθως ένας ήπιος πόνος, στην περιοχή της δεξιάς ή αριστερής βουβωνικής χώρας, στον οποίο δεν δίνει ιδιαίτερη σημασία ο ασθενής. Στη συνέχεια ακολουθεί εμφάνιση μικρού ογκιδίου στην περιοχα σε συνδυασμό με ήπιο ή εντονότερο πόνο, το οποίο ανησυχεί τον ασθενή και τον προβληματίζει για την αιτιολογία του. Με την πάροδο του χρόνου το άνοιγμα του κοιλιακού τοιχώματος μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να αυξάνεται και το μέγεθος της κήλης, η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι το όσχεο στους άντρες ή τα μεγάλα χείλη στις γυναίκες αν δεν διορθωθεί.

Θα πρέπει στο σημείο αυτό να τονιστεί ότι η σοβαρότητα και ο κίνδυνος για την υγεία του ασθενούς δεν εξαρτώνται πάντα απο το μέγεθος της βουβωνοκήλης και γι’ αυτό ο ασθενής δεν θα πρέπει να αφήνεται χωρίς την αποκατάσταση της.

 

• Ποιά είναι τα προβλήματα και οι επιπλοκές που μπορεί να προκαλέσει η βουβωνοκήλη;

Το πιο αθώο πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει μια βουβωνοκήλη είναι το αισθητικό, δημιουργώντας μια μικρή ή μεγάλη παραμόρφωση της περιοχής που εντοπίζεται.
Άλλα προβλήματα που παρουσιάζει ο ασθενής, εκτός του πόνου και της δυσφορίας, εξαρτώνται απο το είδος του σπλάχνου που περιλαμβάνεται στην κήλη όπως:

• • • γαστρεντερικές διαταραχές και άτυπα κοιλιακά άλγη, όταν εγκλωβίζεται λεπτό έντερο ή επιπλουν
    • δυσκοιλιότητα, όταν εγκλωβίζεται τμήμα του παχέος εντέρου
    • δυσουρία ή συχνουρία, όταν εγκλωβίζεται τμήμα της ουροδόχου κύστης.

Όμως η πιο σοβαρή και επικίνδυνη για την υγεία του ασθενούς επιπλοκή είναι η περίσφιξη, η οποία μπορεί να συμβεί ακόμα και σε μικρές κήλες, και να προκαλέσει μόνιμη βλάβη ενός ενδοκοιλιακού οργάνου ή ακόμα να θέσει σε κίνδυνο την ίδια τη ζωή του ασθενούς.
Τα συμπτώματα μιας περισφιγμένης βουβωνοκήλης είναι έντονα και χαρακτηρίζονται απο οξύ πόνο στη βουβωνική χώρα, εμέτους, αναστολή αερίων, πτώση αρτηριαώση αρτηρικής πίεσης κ.α.
Στην περίσφιξη τμήμα του εντέρου παγιδεύεται μέσα στην κήλη και προκαλεί αρχικά απόφραξη (αποφρακτικός ειλεός), ενώ προοδευτικά το τοίχωμα του ισχαιμεί και αρχίζει να νεκρώνεται.

Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής πρέπει να χειρουργηθεί επειγόντως, αλλιώς το τοίχωμα του ισχαιμικού εντέρου προοδευτικά θα νεκρωθεί και θα τρυπήσει, προκαλώντας περιτονίτιδα η οποία είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Δυστυχώς το πότε θα συμβεί περίσφιξη μιας βουβωνοκήλης δεν μπορεί να προβλεφθεί, γιατί είναι θέμα τύχης ή καλύτερα ατυχίας του ασθενούς, και σε συνδυασμό με την αδυναμία έγκαιρης πρόσβασης σε νοσοκομείο απο ηλικιωμένους ή κατοίκους απομακρυσμένων περιοχών, καθιστά απαραίτητη την έγκαιρη και άμεση αποκατάσταση της κήλης.

Ένας ακόμα λόγος που επιβάλλει την άμεση αποκατάσταση της κήλης είναι η λήψη αντιπηκτικών φαρμάκων, διότι σε περίπτωση επείγοντος χειρουργείου λόγω περίσφιξης, υπάρχει ο κίνδυνος μη ελεγχόμενης αιμορραγίας.

 

• Πώς γίνεται η διάγνωση της βουβωνοκήλης;

Η διάγνωση της βουβωνοκήλης γίνεται κατά κύριο λόγο με την προσεκτική κλινική εξέταση του ασθενούς απο έμπειρο χειρουργό, σε συνδυασμό με το αναλυτικό ιστορικό και τα συμπτώματα που παρουσιάζει.
Η επιβεβαίωση της διάγνωσης πραγματοποιείται με το υπερηχογράφημα της βουβωνικής χώρας, το οποίο μπορεί να διαγνώσει με ακρίβεια κάποια πολύ μικρή ή αρχόμενη κήλη, ενώ ταυτοχρονα ελέγχεται και το όσχεο για τυχόν παρουσία υδροκήλης, οσχεοκήλης ή κιρσοκήλης.

 

• Ποιά είναι η θεραπεία της βουβωνοκήλης;

Η θεραπεία της βουβωνοκήλης είναι πάντοτε χειρουργική και έχει σαν σκοπό τον έλεγχο και την επαναφορά των οργάνων που προβάλλουν στη φυσιολογική τους θέση, δηλαδή εντός της κοιλίας, μπαλώνοντας ταυτόχρονα το χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος, ώστε να εμποδιστεί η πρόπτωση τους στο μέλλον.
Η χρήση διαφόρων τύπων ζωνών (κηληεπιδέσμων) αντεδείκνυται, διότι όχι μόνο δεν βοηθάει στη λύση του προβλήματος, αλλά μπορεί να το επιδεινώσει, είτε μεγαλώνοντας το χάσμα της κήλης, είτε προκαλώντας ακόμα και την περίσφιξη της.
Για την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση της βουβωνοκήλης εφαρμόζονται διάφορες χειρουργικές τεχνικές, οι οποίες έχουν σαν σκοπό την πλήρη ίαση του ασθενούς με την μικρότερη επιβάρυνση για τον οργανισμό του και την πρόληψη τυχόν μελλοντικών υποτροπών.

 

• Ποιές είναι οι χειρουργικές τεχνικές για την θεραπεία της βουβωνοκήλης;

Οι χειρουργικές τεχνικές θεραπείας της βουβωνοκήλης διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:

• την κλασική (ανοιχτή) χειρουργική επέμβαση, με μεγάλη τομή και χρήση πλέγματος, όπως είναι η μέθοδος κατά Liechtenstein και κατά Shouldice
• την ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική (λαπαροσκοπική), μέσω τομών λίγων χιλιοστών με ειδικά εργαλεία, πλέγμα και χρήση κάμερας, που διακρίνεται σε δύο βασικές τεχνικές ανάλογα με τον τρόπο προσπέλασης της βουβωνικής χώρας (την εξωπεριτοναϊκή – TEP και την διακοιλιακή προπεριτοναϊκή προσπέλαση – TAPP).

 

• Ποιά είναι η καλύτερη χειρουργική τεχνική για τον ασθενή και την αποκατάσταση της βουβωνοκήλης;

Πριν από είκοσι πέντε χρόνια περίπου ξεκινούσε ένα φιλόδοξο πείραμα, που είχε σαν στόχο την πραγματοποίηση χειρουργικών επεμβάσεων με το μικρότερο δυνατό τραύμα. Η επιτυχία αυτού του πειράματος ήταν τόσο μεγάλη, ώστε άλλαξε σημαντικά την πορεία και την ιστορία της ιατρικής ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο, το κεφάλαιο της “ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής”.

Σε αντίθεση με τις μεγάλες, δύσμορφες χειρουργικές τομές που γίνονταν παλαιότερα στην ανοιχτή χειρουργική, η ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (λαπαροσκοπική) πραγματοποιείται διαμέσου πολύ μικρών τομών του δέρματος (διαμέτρου λίγων χιλιοστών) και είναι η καλύτερη μέθοδος αποκατάστασης της βουβωνοκήλης, παρέχοντας στον ασθενή πολλά και σαφή πλεονεκτήματα.

 

• Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η λαπαροσκοπική χειρουργική;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης είναι αναίμακτη και εξασφαλίζει στον ασθενή τα παρακάτω πλεονεκτήματα, σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση:

• πολύ μικρό χειρουργικό τραύμα
• ελάχιστος τραυματισμός των ιστών
• ελαχιστοποίηση έως εξάλειψη του πόνου
• μεγαλύτερη ακρίβεια χειρουργικών χειρισμών
• καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα, ιδιαίτερα για τις γυναίκες
• συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
• ελαχιστοποίηση και σχεδόν εξάλειψει των επιπλοκών (υποτροπή της κήλης)
• ταχύτατη επάνοδος στην εργασία και τις καθημερινές δραστηριότητες.

 

• Πώς γίνεται η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης;

Η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης πραγματοποιείται μέσω τριών μικρών οπών, διαμέτρου λίγων χιλιοστών, που ανοίγονται στο επίπεδο του ομφαλού. Μέσα από αυτές τις τρυπούλες εισάγεται αρχικά η κάμερα (λαπαροσκόπιο), όπου γίνεται έλεγχος ολόκληρης της κοιλιάς και εκτιμάται η κατάσταση της κήλης. Στη συνέχεια εισάγονται στην κοιλιά τα χειρουργικά εργαλεία και αφού ολοκληρωθεί η παρασκευή της, εισάγεται το πλέγμα, το οποίο χρησιμοποιείται για το μπάλωμα της κήλης. Αφού στερεωθεί και το πλέγμα στο άνοιγμα της κήλης, η επέμβαση έχει ολοκληρωθεί.

 

• Τι είδους πλέγμα χρησιμοποιείται;

Το πλέγμα που χρησιμοποιείται στη λαπαροσκοπική χειρουργικη είναι απο ειδικό βιοσυνθετικό υλικό, το οποίο είναι πολύ καλά ανεκτό από τον ανθρώπινο οργανισμό, και ενσωματώνεται πλήρως με το κοιλιακό τοίχωμα, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα υποτοπής της κήλης.

 

• Πόσο χρόνο διαρκεί η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης;

Η λαπαροσκοπική επέμβαση πραγματοποιείται με γενική αναισθησία και διαρκεί κατά μέσο όρο περίπου 30 λεπτά.

 

• Πότε μπορεί ο ασθενής να επιστρέψει στο σπίτι και στις ασχολίες του;

Λίγες ώρες μετά το χειρουργείο ο ασθενής κινητοποιείται στην κλινική και το πολύ σε 24 ώρες μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του και στις δραστηριότητες του, χωρίς πόνους ή άλλα προβλήματα. Σε περίπτωση που αθλείται ή ασκεί έντονη σωματική εργασία, μπορεί να επιστρέψει στην καθημερινότητα του προοδευτικά σε μια εβδομάδα.

 

• Χρειάζεται κάποια ιδιάιτερη προσοχή απο τον ασθενή μετά το χειρουργείο;

Μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης δεν χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη μετεγχειρητική φροντίδα. Τα ράμματα που τοποθετούνται για να κλείσουν οι τρείς μικρές οπές πέφτουν μόνα τους μετά απο μερικές ημέρες. Απο την επομένη του χειρουργείου ο ασθενής μπορεί κινηθεί ελεύθερα, να οδηγήσει, να πάει στη δουλεία του (είδικά αν αυτή είναι γραφείου), να κάνει ντους, ενώ μετά απο μια εβδομάδα μπορεί να κάνει μπάνιο στη θάλασσα.

 

• Ποιές είναι οι πιθανές μετεγχειρητικές επιπλοκές;

Όπως σε κάθε χειρουργική επέμβαση υπάρχει ο κίνδυνος επιπλοκών, έτσι και στην περίπτωση της αποκατάστασης της βουβωνοκήλης υπάρχουν επιπλοκές, οι οποίες σχετίζονται είτε με την κλασική – ανοιχτή επέμβαση (συλλογή υγρού, αιμάτωμα, φλεγμονή, τραυματισμός νεύρων), είτε με την επείγουσα επέμβαση, λόγω περίσφιξης της κήλης.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι η εφαρμογή της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έχει περιορίσει κατά πολύ και σχεδόν εξαλείψει τις τυχόν επιπλοκές, σε σχέση με τις παλαιότερες ανοιχτές χειρουργικές επεμβάσεις.